شرایط ایده آل برای رویش انواع گیاهان خوراکی، دارویی و صنعتی در خاش فراهم است

وجود اقلیم سردسیری و گرمسیری و متنوع شرایط ایده آل و مطلوبی برای رویش و حیات انواع گیاهان خوراکی، دارویی، صنعتی و غیره در شهرستان خاش و از جمله منطقه ایرندگان فراهم کرده است.
مهمترین گونه های درختی ایرندگان شامل انواع درختان سردسیری و گرم سیری، بنه، داز، گز، بادام کوهی، کنار، پدگ و غیره است و وجود درختانی نظیر”شیشم” یا جَک حاکی از غنای ژنتیکی گیاهی این منطقه از شهرستان خاش  است.
*معرفی درخت جک (شیشم) نام علمی( Dalbergia sissoo)
جَک یا شیشم درختی است بزرگ، خزان کننده و بومی کشورهای پاکستان نپال هند بوتان و افغانستان است در کشور ایران نیز دارای رویشگاه های طبیعی محدود با سطح اندک در استان های هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و کرمان می باشد.
نام این درخت در فارسی شیشم است که در ایرندگان بلوچستان و در جیرفت و هرمزگان آن را جک، در آبادان سیسو می گویند .
در استان سیستان و بلوچستان در حاشیه رودخانه و کنار زمین های کشاورزی ایرندگان به صورت طبیعی روییده و به وفور دیده می شود و در نزد مردم ایرندگان مورد احترام می باشد.
این درختان در استان سیستان و بلوچستان علاوه بر ایرندگان در تنگه سرحه نیکشهر نیز وجود دارند.
درخت جَک جزء درختان صنعتی بسیار مهم به شمار می رود، چوب سخت و محکم آن برای خراطی بسیار مناسب که رنگ و جلا را به خوبی پذیرفته و درخشان می گردد. به راحتی به صورت ورقه قابل جدا شدن است، به همین جهت در روکش سازی از آن استفاده می شود.
برگ های درختان جک به عنوان علوفه برای تغذیه دام ها مورد استفاده است، این درخت از انواع درختان نادر در ایران  است و در برخی مناطق ممنوع القطع می باشد.
برگ جک، شتر را خیلی چاق می کند، اما مصرف زیاد آن در فصل بهار باعث مرگ حیوان می شود، چون در این فصل جریان شیره گیاهی زیاد است و این شیره که خیلی چسبناک است موجب مرگ شتر می گردد.
تغذیه از برگ جک در خارج از فصل بهار هیچ گونه خطری را ایجاد نمی کند.
میوه درخت جک تند، تیز و گس است و بعنوان خلط آور، دفع کرم، ضد سوختگی و اشتها آور به کار می رود.
تشنگی را کاهش می دهد، از بین برنده احساسات و معالج بیماری پوست، زخم معده و بیماری های خون است.
شیره برگها برای معالجه بیماری های چشم توصیه شده است.
ریشه های آن خیلی قابض و بوسیله موش و مورچه مورد تغذیه قرار نمی گیرد و روغن آن برای بیماری های جلدی مورد استفاده می باشد.
با توجه به مهیا بودن شرایط اقلیمی رشد درخت جَک در ایرندگان می توان استفاده های فراوانی  از این درخت خصوصا در صنعت داشت.
ایرندگان منطقه ای زیبا و گردشگری در قسمت مرکزی استان سیستان بلوچستان و از توابع شهرستان خاش محسوب می شود، موقعیت جغرافیایی و ارتفاع این منطقه از سظح دریا باعث ایجاد شرایط مناسب آب هوایی و در نتیجه مناظر و طبیعتی بکر در این منطقه شده است.
وجود کوهستان های مرتفع و همچنین سلسه کوه های بیرک، سیاه بندان و زردان در بخش ایرندگان موجب شکل گیری رودخانه ی بزرگ ایرندگان شده که این رودخانه و منطقه ایرندگان دارای شرایط و پتانسیل ها و زیست محیطی منحصر به فرد می باشد، از جمله موارد منحصر به فرد ایرندگان می توان به تنوع آب و هوایی بالای این منطقه اشاره کرد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خاش گفت:خوشبختانه در این منطقه شرایط خوبی برای رویش صدها گونه خوراکی، دارویی و صنعتی وجود دارد که بخش زیادی از آنها ناشناخته مانده اند.
امان الله طوقی افزود:با توجه به وسعت و گستردگی منطقه، اقلیم متنوع شهرستان و شرایط مناسب زمین زمینه برای رویش و حیات انواع گیاهان فراهم می باشد.
وی اظهار داشت:در نقاط حاشته تفتان، ارتفاعات بیرک، پنج انگشت، سیاه بندان، مورپیش، رودخانه های ایرندگان و کارواندر، مناطق گوهرکوه، دشت آبخوان، پشتکوه، حوزه نوک آباد و غیره رویشگاه های منحصربفرد گیاهان وجود دارد.
گیاهانی مانند بومادران، صد آب، سرنجیل، شنز (خارشتر)، خاک شیر، منگولی، مدوح (شیرین بیان)، دانیچک، توتری، کلپوره، گلدر، پورچنک (پونه)، گواتک، شوتک، سارنگ، ازگند (آویشن)، درنگ (درمنه)، برنجاسف، بوجایل، کل کشتگ بلوچی (هندوانه تلخ)، دودنی(اسپند)، مورپوژو ، پتونت و غیره از جمله گیاهان دارویی شهرستان خاش محسوب می شوند.
همچنین قارچ (گوبلک)، جعفری و نعنا کوهی، راب، اسفناج وحشی، ریواس، پونه، گل گاوزبان، بنه (گون)، بادام کوهی (گواتام)، زیر بال، انجیر، کنار، کاسک، کسور و غیره از گیاهان خوراکی این شهرستان هستند.

کانال خبر خاش آنلاین در تلگرام را به دوستان خود معرفی کنید.
تازه ترین خبرها را در این کانال بخوانید. https://telegram.me/joinchat/B1ro7DvRlkmCWqBgXXssjw